Bron: FAW




Verklaring:

Brief met rouwrand d.d. 14-5-1831 van Aemelia Alida (Emilie) de Jongh-Weerts (1780-1832], dochter uit het gezin Weerts-Wentholt en 2de vrouw van Erdwin Adrianus (Wien de Jongh (in de brief D.J. genoemd), gericht aan haar schoonzuster Johanna Sophia Lucia (Jansje) van Meurs - de Jongh (1787-1875) wonende in huize Hulsthorst bij Harderwijk waar Mr. Hendrik Frans van Meurs burgemeester is. Het echtpaar de Jongh-Weerts woonde in hun Rotterdamse villa Lust en Rust. Emilie is ziek , de koperhandel van haar man gaat slecht en er zijn de nodige zorgen over naaste familieleden. Het is de tijd van de Belgische opstand.

Aantekeningen over enkele genoemde personen:

  • D.J.= E.A. de Jongh, de man van Emilie.
  • Alex= haar broer C.A. Weerts weduwnaar van de schoonzuster van Emilie, A.M (Maria, Mietje) Weerts-de Jongh (1782-1830).
  • Sander en Lucie zijn kinderen uit het eerste huwelijk van haar man. Sander, Coenraad Alexander de Jongh, is mijn bet-overgrootvader. Hij was ten tijde van de brief als luitenant betrokken bij de actie tegen de Belgische opstand. Lucie was in 1822 gehuwd met de officier Willem G.F. van Heemkerck. Ook hij was te velde. Lucie en Willem hadden 4 kinderen waarvan de jongste twee kort na elkaar overleden. Amila Alida (*7-5-1828) op 5 april en Willem George (*28-03-1830) op 7 mei van dat jaar.
  • Des Tombes= Kolonel aan de staf van de eerste brigade van de tweede divisie infanterie tijdens de Belgische opstand. Diende onder generaal Karel Bernhard van Saksen-Weimar-Eisenach.
  • Dalen= de arts van Emilie.
  • Jan= Johannes de Jongh een jongere broer van Wien de man van Emile
  • Jans Gleichman= schoonzus uit een eerder huwlijk van Maria Weerts-de Jongh
  • Anetje Jordens= Mogelijk Anna Elizabeth (1803-1847) een dochter van Gerlof Jacob, zwager uit het eerste huwlijk van haar man.
  • Tante Roschet= Adriana Sophia Henrietta Raeber (1758-1834) weduwe van Willem Hendrik Roschet (overl. 1783. Hij was rentmeester van het Loo). Zij was een zuster van de moeder van haar man, was toen 73 jaar en woonde in Utrecht.
  • Marij= Mary Smith de weduwe van Daniel de Jongh (1778-1830) een jongere broer van haar man. Ze had 3 dochters en 1 zoon genoemd naar zijn vader die toen 14 jaar was. Ze woonde toen in Deventer.
  • zuster Wentholt= Johanna Margaretha (Tietje) Wentholt-Weerts (1775-1847) een zuster van Emilie. Zij was gehuwd met Jhr. J.A. Wentholt (1777-1847)
    
    -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
    " 
    blz. 1
    
    1			                           Lust en Rust 14 meij 1831
    
    	Indien ik langer uitstelde uwen lieven brief te beantwoorden lieve Jansje
    	zoud gij kunnen denken ik onvergenoegd over uw lang stilzwijgen 
    	was geweest. Neen hoe aangenaam mijn steeds uwe brieven zijn weet
    5	ik het niet altijd onwil maar uitstel en oponthoud is die ons zeer goede
    	voornemen van spoedig te antwoorden doet op zijde zetten. Bij mijn
    	was het tot mijn grote verdriet dus veel ongesteldheid en daardoor 
    	weijnige schrijflust maar daar uw brief van 27 maart is sal ik 
    	gaarne mijne krachten inspannen om uw te schrijven om zo veel
    10	mijn mogelijk op alle uw vragen te antwoorden. Ik zal daarom
    	uwe misive naleesen om niets te vergeten en komt deese dan 
    	in een a twee dagen niet gereed heelaas om een courant te ...
    	zal ik dan bij reprise schrijven. Voor ik egter hiertoe overgaa
    	begin ik met uw te zeggen mijn allerbeste schat zeer welvarende
    15	is. Zusje Wentholt  die alleen bij ons is [,is] redelijk en ik die oud en ziek is.
    	Eene bezetting op de borst houd mijn zedert meer dan 3 maanden onder
    	de voeten en ik kan maar niet op mijn verhaal komen waar 
    	van het tans grauwe weder ook de oorzaak is zijnde ik in die lieve 
    	dagen in april reeds nu en dan in de lugt geweest en moetende 
    20	ik nu niet alleen weder op order van de goede Dalen het huis 
    	houden maar zelven boven blijven. Wij zitten dan meestal op 
    	de lieve boeke-kamer van mijn beste man, alwaar het met alle 
    	de aangename zaaken ter tijdkorting die ons omringen zeer 
    	amusant is maar mijn tog evenwel tans de tuin doet verliese. 
    25	Wij willen hoopen het warme weder mijn hiertoe spoedig de 
    	gelegenheid mag verschaffen en God geve ook moge doen herstellen. 
    	Dat gij met Meursje en uwe jongelieden so welvarende zijt, so als 
    	wij door Weerts nog hoorden bevestigen, verheugd ons zeer, uwe 
    	lieve dogter is dan ook gelukkig geheel hersteld en uw zoon pijnen 
    30	veel beter. Hoe hartelijk feliciteeren wij uw daarmede en wenschen 
    	regt zeer gij beijden met uwe drie levelingen dien schat mogt 
    	blijven behouden. Ook gaa ik ter beantwoording van uwen brief 
    	over beginnende met onse lieve Sander waarvan ik uw g....
    	beste berigten van kan geven. Hij is met Des Tombes te Eijndhoven en 
    	is besonderte spreken en gesond. Ja hij schikt zig bisonder in zijn lot 
    	en de Generaal houd veel van hem. Wij hebben egter voor die 
    
    blz. 2a
    
    1	jonge menig angstig ogenblik uitgestaan. Eerst toen hij nog in dat fatale 
    	Antwerpen was en toen naderhand bij zijn vertrek na Ze[e]land. Ja ik 
    	heb menige traan in die dagen gestort en zijn vertrek met angst en 
    	schrik tegemoet gezien Gelukkig bleef hij steeds gesond en kwam hij 
    5	nog in het minste gevaaren ook zal hij hoop [ik] daar niet in komen en 
    	benevens alle onse so dappere krijgshelden rustig na huis keeren. 
    	Wat verder van dien goeden zoon moet worden is ons onbekent.
    	Hij is door de fatale revolutie der Belgen uit eene loopbaan ... 
    	gew...t waarin hij nu eerst voet kreeg. Waar zal hij die in het 
    10	vervolg so weder voortzetten of welke post zal hem vergunt worden 
    	Dit gelijk alles aan den grooten bestuurder onzer lotgevallen over 
    	te laten is maar pligt die zal ook voor hem hoop ik zorgen.
    	Lucie is regt te beklagen welk een bitter, bitter verdriet had zij 
    	korts so twee kinderen te verliesen en zo zonder man alleen te zijn 
    15	in zulke omstandigheden is voorwaar regt treurig. Mijn beste man 
    	ging bij de dood van het eerste wigje na haar toe en bezorgde de begraving 
    	maar deese keer was het hem onmogelijk. Anetje Jordens was gelukkig 
    	juist bij haar en de heer die onder haar woond bood zig aan alles 
    	voor haar te besorgen ook hij assisteerde D.J. de vorige keer. Heemskerk 
    20	van wien wij gisteren een brief kregen is ook bitter bedroefd en hij
    	wist alleen de dood van het eerste. Hij is dood melancolig, te meer 
    	daar ook zijn eenige broeder, een vader van 6 kinderen, in zulk eene 
    	deerniswaardige situatie is dat men na zijn eijnde verlangd. Dat hij 
    	geen verlof kan bekomen om de zijnen te zien maakt hem mismoedig 
    25	buitendien verlangen zij allen na uitkomst en verveelen zig zeer. 
    	Lucie heeft in Utrecht reeds veele deelneemende kenissen dat in 
    	haar omstandigheden vooral van het grootste genoegen en troost is. De 
    	goede tante Ro[s]chet is niet in staat haar hulp te verleenen. Die oude 
    	ziel zukkelt zelven zeer en moet volgens een brief van Jan aan D.J. 
    30	tans vooral zeer agter uitgaan. D.J. besogt haar in April en vond 
    	haar toen zeer aan de oogen lijdende, maar van eene bezetting 
    	op de borst had mijn lieve man toen niets vernomen. Jan zal 
    	Meursje wel over het passeeren van eene procuratie schrijven 
    	om bij onverwagt overlijden van tante de onaangename ver-
    35	zegeling voor te komen. Ja wel blijft de de goede Alex aanhoudend 
    	treurig over zijn waarlijk onherstelbaar verlies. Hij was 2 dagen hier 
    
    blz 2b
    
    1	nu 3 weeken geleden. Onze entrevue was treurig  en het aanhoudend 
    	zugten van den beste broeder sneed mij door het hart. De tijd zegt 
    	men moet het doen slijten. Ja dat zal het ook wel eenigsints 
    	maar nimmer vergeet hij zijn so lieve Maria. daar hij zo tijt
    5	gelukkig mede was. Gelukkig dat zijne kinderen so lief en tans 
    	gezond zijn en de goede Lucie zig zo voorbeeldig met alles soveel 
    	mogelijk in het huishouden te besorgen schikt. Ik ben blije voor 
    	haar [dat] zuster Lucie weder in de buurt is. Dit is voor haar regt 
    	aangenaam en een goede vraagbaak. Maar de arme Lucie 
    10	zal met haar gevoelig gestel niet sonder aandoening op Marienberg 
    	komen. Ag wie kan dat die daar onse lieve Mietje so gelukkig  
    	kende. Van Marij krijg ik gedurig brieven. die beste vrouw 
    	schikt zig bisonder. Dit hebben wij van den beginne aan ge-
    	vonden. zij heeft veel resonnement en veel godsdienst vooral 
    15	als zij niet zenuwachtig is. Dat meestal wel is. En de jufrouw, 
    	die haar zeer bevalt, leerd haar nu ook meer kennen. Deese  was 
    	in den beginnen te veel begaan met die buijen van kramp 
    	en zenuw aandoeningen die wij, de lieve vrouw so lang kennen 
    	en inderdaad veel beter zijn als voorheen. Haar huis bevalt 
    20	haar niet en so zonder famille en kenissen moet zij altijd 
    	Rotterdam missen. Daantje is op een exelente school dat zeer 
    	gelukkig is. Hij begon zijn lieve moeder zeer te regeeren. Doortje 
    	Verstege en Fanny vragen hem in Kampen gedurig bij hun.
    	Ziedaar voor heden genoeg. Ik ben moede en moet na bed. So het 
    25	God blieft hoop ik morgen deese te vervolgen.
    	Zaterdag morgen.- Geen al te beste nagtrust en wederom geen weder hebben 
    	maken mijn niet best op order. Ik heb dus weder kamer arrest hierboven 
    	en zie dan tog in de lieve tuin al mag ik er niet inkomen. Mijn 
    	goede zuster Wentholt gaat ons nu in het laast van deese maand ook 
    30	voorgoed verlaten en zal dit zomer bij famille en kenissen nog 
    	.... logeeren en dan in het najaar na Ni[j]megen vertrekken alwaar 
    	Wentholt in plaats van de Hr. van der Steen ontvanger der uit en ingaande 
    	regten is geworden. Een goede post. Regt gelukkig is het van in deese nog so 
    	wisselvallige tijden reeds weder een post te hebben en in ons land te blijven. 
    
    
    blz. 1b
    
    1	De goede menschen gevoelen egter nog niet genoeg dit geluk en zijn na 
    	hun geleden verlies van de winter extra te neder gedrukt. Mijn beste 
    	zuster is ook nog ver van sterk en ik zie haar nog met verdriet vertrekken. 
    	Wat meer disipatie zal haar egter hoop ik goed doen. Onse doodstille 
    5	levenswijs is daartoe weinig geschikt te meer D.J. en ik beijde stil 
    	sijn meestal hetgeen uit den bitteren toestand der negotie en mijne 
    	lusteloosheid natuurlijk voortkomt. Op Bloemenheuvel bij Haarlem 
    	bij M.. Repelaer van Spi[j]kenisse en de famille v[an] d[er] Meulen,
    	ook op een buiten in die environs, zal meer gelegenheid zijn tot eenig 
    10	verzet voor de goede vrouw. Bij de eerste vriendin vind zij haar lieve 
    	oudste dogter, die aldaar weer de geheele  winter in s Hage bij logeerde, 
    	dan in Amsterdam en van daar na Gelderland. Bij de famile gaande 
    	zal zij hoop ik weder opknappen en haar verdriet verzetten. 
    	Ja die famille onderging zedert october vrij wat leed. Tietje was 
    15	na een zwaare ziekte nog ver van hersteld toen in die maand hier 
    	vluchtende met haar beijde dogters aan kwam ook is al hun goed 
    	nog in het fatale Maastricht en het geen nog erger is ook hun jongste 
    	zoon als militair is daar. Hun oudste zoon is in Leijden in 
    	garnisoen en de jongste dogter te Zutphen op School. Wentholt 
    20	reeds te Ni[j]megen so dat allen wel verspreijd zijn . Nu eens 
    	over Rotterdamsche kenissen en hun verhaal het geen ik
    	die zedert sept[ember] al niet in de stad kwam er van weet. Jans 
    	Gleichman is wel. Is op het buiten van Doris te Rijswijk. 
    	Doris is in het leger en Jans bij haar. Zij zoude in deese maand 
    25	na Arnhem vetrekken om haar kleijne erfenisje van haar broeder 
    	te halen. Alex wist nog niet of zij bij hem kwam logeeren. 
    	Het kinde van ..... moet zeer voorspoedig zijn maar 
    	daar die schoonzoon en ... niet extra harmoniseeren heeft 
    	Jans geloof ik het regte genot niet van het kind van ... 
    30	Van een huwlijk van hem hoorden wij nog niets. Altijd is een 
    	zuster van hem bij hem en neemt zijne menage waar. De 
    	dood van de oudste dogter van Audolf Baelde is naar. Zij leed veel en was 
    	een allerliefst meijsje die de goede moeder zeer behulpzaam was. 
    	De vrouw heeft ook een bitter lot met een man die aanhoudend 
    35	de vreemdste kuuren uitspeeld en onaangenaam in huis is. 
    	Mevrouw Laresien is bij voortduring ook melancolig. Is dood
    
    [Einde van de bladzijde. De rest van de brief heb ik niet gevonden]
    
    




    Naar brieven index

    <<< Terug <<<


    hdebie45.deds.nl/Genea