Vreemde woorden  
Brieven van Eva Weerts Wentholt uit de periode september 1787-januari 1788  
Deze lijst is een, nog niet volledige, poging om de vreemde woorden die ik 
in de brieven tegenkwam te verklaren. Ik houd me graag aanbevolen voor aanvullingen 
verbeteringen en commentaar.



Woord Vermoedelijke betekenis Oorsprong
also dus; nu dan (Duits); zoo is het besloten (Oud Nederlands) Duits/Oud Nederlands
amtmanie gekte betreffende de verdeling van de ampten ?? -
apaiseerde van apaiser = kalmeren Frans
assurante vlegel zelfbewuste/arrogante vlegel Frans
aveu toestemming Frans
avoneerde van avouer = erkennen ? Frans
boelhuis houden Waarschijnlijk “schoonmaak houden”. In Groningen is boeldag de dag dat het huisvuil opgehaald wordt. -
brect veel (eten) ? -
Broeien Groeien/kweken -
bukkingen bokkingen Twents
cavaljerement botweg (als een cavelerie) ? -
conditien drinken proosten ? -
confusie verwarring Frans
contant verbastering van content = tevreden Frans
declaratoir officiële verklaring -
deen die -
dinares maken buiging maken ? -
doe toen Twents
dummelik dom ? -
een deurgang diaree ? -
effecten van effets =goederen, meubelen, kleren etc. Frans
entendeur een (goede ) verstaander Frans
foerschetten verbastering van “fourschette”, vork Frans
geatttrapeert van “attraper”, gevangen nemen Frans
gecontrekarieert tegengesproken . Van contredire Frans
gedisponeerd beschikt over . van disposer Frans
geern graag Twents
geillumineert Een verplichte feestelijke verlichting Frans
geinclineert Neigen naar. Frans
gemnasiucom bedoeld zal zijn: Gymnasium -
gepeynt beboet . Zie peyne -
gesoveert verbastering van sauveren = besparen ? Frans
gewaart gewaardeert ?? -
heel Daar ben ik heel in. = Daar ben ik heel erg in. / Daar ben ik niet goed in. Twents.
hermetage Mogelijk verbastering van “ermitage”, kluizenaarsverblijf Frans
hilt heel Twents
hommert ?? komt voor in brief van 8 dec -
imediaat onmiddelijk Frans
impolitess onbeleeft Frans
indispoost ziek/ zich niet goed voelen Frans
inquietude ongerustheid Frans
insolentien brutatliteiten -
insollemte verbastering van insolemment= brutaal Frans
karel kerel Twents
Kees Patriot. Scheldwoord. Door Eva Weerts gebruikt voor het domme deel der patriotten. -
Klapperlieden zie klepperman Twents
Klepperman Nachtwaker met klepper waarmee hij elk uur de tijd aangaf. -
kliese Komt voor in brief van 10 jan.. Heeft te maken met een overhemd. -
kloften groepen/horden Twents
kneseteren kneusingen ? -
kremeren ?? -
lank lang Twents
latuw ?? -
lissen lussen -
lulla Kees leuterende Kees Twents
Lutmans waarschijnlijk kleine man of keuterboer. Lutke = klein Twents
mammezille Verbastering van mademoiselle Frans
menasier verbastering van “menager” hier bedoeld als het regelen van de huishouding Frans
menheer mijnheer -
merage ?? komt voor in brief van 10 jan. -
met mee Twents
momberschap voogdij -
pekseeren ?? -
peluw langwerpig kussen soms gebruikt ter verhoging van de matras. -
peuluw zie peluw -
peyne ook wel peine = straf -
pieterig verpietert, verslonst -
presque dorp bijna dorp (cynische omschrijving van Deventer) Frans
Probatum Proefe van bekwaamheid? (van probatie) -
propoos verkeerde propoos gespeeld. Is dit een gezelschapspel waarbij men de door een ander begonnen rede (propoost) moet afmaken ?? -
propoost begonnen rede -
quaad oog Een slecht (kwaad) oog. -
remarqeus remarque=opmerking Frans
resolveeren besluiten (b.v. van een vroedschap) -
resonneeren weerklinken/galmen -
retireeren terugtrekken -
rikkinge omheining van houten paalwerk Twents
schanslope inpakken ?? komt voor in brief van 8 dec -
scholte herenboer Twents
slim erg of slecht. So slim niet = zo erg niet Twents, Duits
solemniseeren plechtig verklaren -
soliciteur Postkantoor; Poste restante -
stolsteeren verbastering van soliciteeren ? -
stuiederen ?? verbastering van studeren ? of van Stuiern = Twents voor sturen -
supreneert van “suprendre”, verrassen Frans
tranquil rustig Frans
uitkniepsel ?? Komt voor in brief van 8 december -
ut het Twents
veerdig (maken) klaar(maken) Twents
verdeffendieren van “defender”, verdedigen Frans
verwessele verwisselde Twents
violentie geweld Frans
vosinant Waarschijnlijk buur(man) zie vosins Frans
vosins Waarschijnlijk verbastering van “voisins”, buren Frans
vrieg vroeg (van vragen) Twents
watte wat toch Twents
wimme Mogelijk een opslagplaats in huis -
gesmeelt Van smalen. -



hdebie45.deds.nl/Genea